4 Ἰουνίου

• Ὁ Ἅγιος Μητροφάνης, Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
• Ἡ Ὁσία Σοφία, ποὺ ἔζησε ἀσκητικὰ καὶ ὅσια
• Οἱ Ἁγίες Μάρθα καὶ Μαρία οἱ ἀδελφὲς τοῦ Λαζάρου
• Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Ὁσιομάρτυρας, ἡγούμενος Μονῆς Μοναγρίας
• Ὁ Ὅσιος Ἀλώνιος
• Ὁ Ἅγιος Δωρόθεος ὁ Πρώιος, Λόγιος, Ἐθνομάρτυρας (†1824)

Ὁ Ἅγιος Μητροφάνης, Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως

Ὑπῆρξε ὁ πρῶτος ἐπίσκοπος τῆς Κωνσταντινουπόλεως (313-327 μ.Χ.). Ἦταν γιὸς τοῦ Δομετίου καὶ ἀνεψιὸς τοῦ αὐτοκράτορα Πρόβου. Ὅταν τὸ Μάϊο τοῦ 325 ἔγινε ἡ Α´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος στὴ Νίκαια, ὁ Μητροφάνης δὲν μπόρεσε νὰ παραστεῖ ὁ ἴδιος, ἐπειδὴ ἦταν ἀρκετὰ γέροντας καὶ ἄῤῥωστος. Ἔστειλε, ὅμως, ἀντιπρόσωπό του τὸν πρωτοπρεσβύτερο Ἀλέξανδρο, ἄνδρα πρόθυμο καὶ θεοσεβή. Στὰ χρόνια, ἐπίσης, ποὺ ἦταν Ἀρχιεπίσκοπος ὁ Μητροφάνης, θεμελιώθηκαν πολλὰ μεγάλα οἰκοδομικὰ ἔργα τῆς Βασιλεύουσας. Μεταξὺ δὲ αὐτῶν καὶ οἱ περίφημοι ναοὶ τῆς Ἁγίας Σοφίας, τῆς Ἁγίας Εἰρήνης καὶ τῆς Ἁγίας Δυνάμεως. Ὁ Μητροφάνης πέθανε τὸ 327 μ.Χ. καὶ ἄφησε διάδοχο τὸν ἄξιο πρωτοπρεσβύτερό του Ἀλέξανδρο. Διότι πίστευε ὅτι τὸ σωτηριῶδες ἔργο τῆς Ἐκκλησίας προάγεται ἀκόμα περισσότερο μὲ τὴν σωστὴ ἐπισκοπικὴ διαδοχή, ἀνταποκρινόμενος ἔτσι στὸ θεόπνευστο λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ποὺ ἀναφέρει ὅτι: «δεῖ οὖν τὸν ἐπίσκοπον ἀνεπίληπτον εἶναι». Δηλαδή, τὸ καλὸ καὶ ὑψηλὸ ἔργο τῆς ἐπιστασίας τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ πρέπει νὰ ἀνατίθεται σὲ καλοὺς καὶ ἐκλεκτοὺς ἀνθρώπους. Γι᾿ αὐτό, λοιπόν, πρέπει ὁ ἐπίσκοπος νὰ εἶναι ἀκατηγόρητος, ὥστε κανεὶς νὰ μὴ μπορεῖ νὰ πεῖ τίποτα σὲ βάρος του.

Ἡ Ὁσία Σοφία, ποὺ ἔζησε ἀσκητικὰ καὶ ὅσια

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Αἶνο τῆς Θρᾴκης καὶ ἦταν θυγατέρα ἐπισήμων καὶ πλουσίων γονέων. Παντρεύτηκε καὶ ἔγινε μητέρα ἕξι παιδιῶν, ποὺ εἶχε τὸ θλιβερὸ ἀτύχημα νὰ τὰ χάσει ὅλα. Βρῆκε λοιπὸν παρηγοριὰ στὴ θλίψη της, προστατεύοντας ὀρφανὰ καὶ χῆρες. Ἔκανε συνεχεῖς ἐλεημοσύνες, προσευχές, νηστεῖες καὶ κάθε τί ποὺ ἀνακούφιζε τὸν πλησίον. Στὰ τέλη τῆς ζωῆς της ἐκάρη Μοναχὴ καὶ ἀφιέρωσε τὴν ζωή της στὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά, σὲ ἡλικία 53 ἐτῶν.

Οἱ Ἁγίες Μάρθα καὶ Μαρία οἱ ἀδελφές του Λαζάρου

Ἡ Μάρθα καὶ ἡ Μαρία, μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφό τους Λάζαρο, ἦταν γιὰ τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ ἡ πιὸ ἀγαπητὴ καὶ ἁγία οἰκογένεια τῆς Βηθανίας. Τὸ Εὐαγγέλιο μᾶς παρουσιάζει τὴν Μαρία νὰ ἀποῤῥοφᾶται ἀπὸ τὴν διδασκαλία τοῦ Ἰησοῦ, ἐνῷ ἡ Μάρθα, ποὺ ἦταν μεγαλύτερη ἀδελφή, φροντίζει πολὺ γιὰ τὸ τραπέζι τῆς φιλοξενίας. Γι᾿ αὐτὸ ἀκούει ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Διδασκάλου τὸ πασίγνωστο καὶ διδακτικότατο «Μάρθα, Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά, Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς» (Λουκ. ι´ 38-42). Ἡ Μαρία ἐπίσης ἄλειψε καὶ μὲ πολύτιμο μύρο τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ σπόγγισε ὕστερα με τὴν παρθενική της κόμη. Καὶ οἱ δυὸ ἀδελφές, εὐσεβῆ καὶ διακεκριμένα μέλη τῆς πρώτης χριστιανικῆς Ἐκκλησίας, ἀξιώθηκαν νὰ πεθάνουν εἰρηνικὰ καὶ ὄχι ἐν διωγμῷ. Διότι ὁ Κύριος δὲν θέλησε ν᾿ ἀφήσει νὰ πονέσουν οἱ καρδιές, τῶν ὁποίων κάτω ἀπὸ τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ τους, εἶχε ἀπολαύσει τόση ἁγία γαλήνη τὶς παραμονὲς τῶν παθῶν Του.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Ὁσιομάρτυρας ἡγούμενος Μονῆς Μοναγρίας

Κατὰ τὸν Ἅγιο Νικόδημο, ἦταν ἡγούμενος τῆς Μονῆς Μοναγρίας καὶ ἀφοῦ τὸν ἔβαλαν μέσα σὲ σάκο τὸν ἔριξαν στὴ θάλασσα καὶ ἔτσι ἔλαβε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ Ὅσιος Ἀλώνιος

Φαίνεται ὅτι ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς διάσημους στὴν ἀρετὴ ἀσκητὲς τῆς ἐρήμου. Ἀποφθέγματά του ὑπάρχουν στὸν Εὐεργετινό. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ὁ Ἅγιος Δωρόθεος ὁ Πρώιος, Λόγιος, Ἐθνομάρτυρας (†1824)

Πρόκειται γιὰ τὸ ἴδιο πρόσωπο μ᾿ αὐτὸ τῆς 3ης Ἰουνίου. Δηλαδὴ τὸν Μητροπολίτη Ἀδριανουπόλεως. Προφανῶς ἀπὸ σύγχυση, ὁρισμένα Ἁγιολόγια τοποθετοῦν τὴ μνήμη του σὰν ξεχωριστὸ πρόσωπο, ἀπ᾿ αὐτὸ τοῦ προηγουμένου Ἁγίου, αὐτὴν τὴν μέρα.