Ἐπετειολόγιον
16-9-1669
Ὁ Φραγκίσκος Μοροζίνη παραδίνει τόν Χάνδακα (Ἡράκλειο) Κρήτης στούς Τούρκους τοῦ Ἀχμέτ Κιοπριλόγλου, πού τόν πολιορκοῦσαν 21 χρόνια.
16-9-1918
Ὑπογράφεται στή Θεσσαλονίκη ἀνακωχή ἀνάμεσα στή Βουλγαρία καί τούς Συμμάχους.
Ἁγιολόγιον
- Ἡ Ἁγία Εὐφημία ἡ Μεγαλομάρτυς
- Ἡ Ἁγία Μελιτινή
- Ἡ Ἁγία Λουντμίλα (Τσέχα μάρτυς)
- Ὁ Ὅσιος Δωρόθεος ὁ ἐν Αἰγύπτῳ Ἐρημίτης (†4ος αἰ.)
- Ὁ Ὅσιος Κυπριανὸς Μητροπολίτης Κιέβου, Ρῶσος (†1406)
- Ὁ Ἅγιος Ninian (Βρετανός) - Ἡ Ἁγία Edithac (Ἀγγλίδα)
Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ, στὴ Χαλκηδόνα. Οἱ γονεῖς της Ψιλόφρων καὶ Θεοδωριανὴ ἦταν εὐγενεῖς καὶ θεοφοβούμενοι ἄνθρωποι. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ κόρη τους Εὐφημία, ποὺ διακρινόταν γιὰ τὴν ὑπέροχη ὀμορφιά της καὶ γιὰ τὰ σπάνια πνευματικά της χαρίσματα. Κάποτε, λοιπόν, ὁ ἀνθύπατος Μικρᾶς Ἀσίας Πρίσκος ἐξέδωσε διαταγὴ ποὺ ὑποχρέωνε ὅλους τοὺς κατοίκους τῆς Χαλκηδόνας νὰ παρουσιαστοῦν στὴ γιορτὴ τοῦ θεοῦ Ἄρη καὶ νὰ θυσιάσουν πρὸς τιμήν του. Ἡ Εὐφημία, μαζὶ μὲ ἄλλους χριστιανοὺς ποὺ δὲν παρουσιάστηκαν, συνελήφθησαν καὶ κλείστηκαν στὴ φυλακή. Ὅταν μετὰ 20 μέρες χωρὶς νερὸ καὶ ψωμὶ τοὺς ἔβγαλαν καὶ τοὺς ρώτησαν ἂν ἐμμένουν στὴν πίστη τους, αὐτοὶ ἀποκρίθηκαν θετικά. Τότε κράτησαν μόνο τὴν Εὐφημία, ποὺ μὲ διάφορα δελεαστικὰ μέσα προσπάθησαν νὰ τὴν πείσουν νὰ ἀρνηθεῖ τὸ Χριστό. Ὅμως στὸ μυαλὸ τῆς Εὐφημίας ἐπικρατοῦσε ὁ λόγος τοῦ εὐαγγελιστῆ Ἰωάννη, ποὺ λέει: «ὃς ἂν ὁμολογήσει ὅτι Ἰησοῦς ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς ἐν τῷ Θεῷ». Ὅποιος, δηλαδή, ὁμολογήσει μὲ ὅλες τὶς δυνάμεις του ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ ἐνανθρωπήσας Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεὸς μένει σ᾿ αὐτὸν καὶ αὐτὸς μένει μέσα στὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ Εὐφημία, παρὰ τὰ φρικτὰ βασανιστήρια ποὺ ὑπέστη, ἀπ᾿ τὰ ὁποῖα μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ βγῆκε ἄθικτη, ἔμεινε σταθερὴ στὴν ὁμολογία της στὸ Χριστό. Τελικὰ τὴν ἔριξαν στὰ θηρία καὶ μία ἀρκούδα τῆς ἔδωσε τὸ θανατηφόρο χτύπημα.
Ἡ μεγάλη της πίστη κατόρθωσε νὰ νικήσει τοὺς ἰσχυρότερους ποὺ ἀνέλαβαν νὰ τὴν νικήσουν. Ἡ ἁγία Μελιτινὴ ἔζησε κατὰ τὸ ἔτος 160 μ.Χ., ὅταν βασιλιὰς ἦταν ὁ Ἀντωνῖνος ὁ ἐπονομαζόμενος εὐσεβής. Ὁ τότε λοιπὸν ἡγεμόνας τῆς Θρᾴκης Ἀντίοχος, σκληρὸς πολέμιος τῶν χριστιανῶν, διέταξε νὰ συλληφθεῖ καὶ ἡ Μελιτινὴ ἀπὸ τὴν Μαρκιανούπολη, ποὺ καταγγέλθηκε ὅτι ἐργαζόταν δραστήρια γιὰ τὴν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου. Ἐπειδὴ οἱ ἀπειλὲς δὲν μπόρεσαν νὰ τὴν φοβίσουν, ἀνέλαβε ἡ ἴδια ἡ σύζυγος τοῦ ἡγεμόνα νὰ τὴν ἀλλαξοπιστήσει. Γιὰ αὐτὸ τὴν δέχτηκε στὸ σπίτι της καὶ χρησιμοποίησε ἐπιδέξια ὅλα τὰ σαγηνευτικὰ καὶ ὕπουλα γυναικεῖα μέσα. Ἀλλ᾿ αὐτὴ ποὺ ἀνέλαβε νὰ νικήσει, νικήθηκε. Ὑπέστη ὅμως μία ἧττα, ἀπὸ κεῖνες ποὺ συγχρόνως εἶναι καὶ ἔνδοξη νίκη. Θέλησε δηλαδὴ νὰ κάνει εἰδωλολάτρισσα τὴν Μελιτινή, καὶ κατέληξε στὸ νὰ γίνει ἡ ἴδια χριστιανή. Κατόπιν καὶ οἱ δυὸ γυναῖκες μαζί, ἀφοῦ ἀπέκρυψαν τὸ γεγονὸς ἀπὸ τὸν Ἀντίοχο, συνεργάστηκαν καὶ ἔφεραν πολλοὺς εἰδωλολάτρες στὴ χριστιανικὴ πίστη. Μανιώδης ὁ Ἀντίοχος, ὅταν ἔμαθε τὴν ἀλήθεια, ἀποκεφάλισε τὴν Μελιτινή, ἡ ὁποία βάδισε μὲ θάρρος στὸ θάνατο καὶ συγχρόνως στὴν αἰώνια τρυφὴ καὶ δόξα.
Ἡ Ἁγία Λουντμίλα (Τσέχα μάρτυς)
Γεννήθηκε πιθανῶς τὸ ἔτος 856 μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς εὐγενεῖς, ἀλλὰ εἰδωλολάτρες. Σὲ ἡλικία 16 χρονῶν, ἦλθε σὲ γάμο μὲ τὸν ἡγεμόνα τῶν Τσέχων Μποριβόια. Ἔγιναν χριστιανοὶ τὴν ἐποχὴ ποὺ οἱ δυὸ μεγάλοι Ἱεραπόστολοι τῶν Σλάβων, Μεθόδιος καὶ Κύριλλος βρίσκονταν στὴν Τσεχία. Τότε οἱ δυὸ βασιλεῖς, μὲ θερμὸ χριστιανικὸ ζῆλο, ἔκτισαν πολλὲς ἐκκλησίες καὶ κάλεσαν Ἱερεῖς γιὰ τὸν πλήρη ἐκχριστιανισμό τοῦ λαοῦ ποὺ κυβερνοῦσαν. Ὅμως ὁ Μποριβόια, μόλις 36 χρονῶν ἀπεβίωσε. Τότε ἡ νεαρὴ χήρα Λουντμίλα, μητέρα τριῶν ἀγοριῶν καὶ μίας κόρης, ἀφιέρωσε ὅλη της τὴ ζωὴ στὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία. Ἀλλ᾿ ὅταν ἀργότερα ἀνέλαβε τὴν ἡγεμονία ὁ ἐγγονός της Βιατσεσλάβος, ἡ νύφη της Δραγομίρα, προσπάθησε νὰ ἐπαναφέρει τὴν εἰδωλολατρία. Ἡ Λουντμίλα ὅμως τὴν ἐμπόδισε παντοιοτρόπως καὶ ἡ Δραγομίρα ὁρκίστηκε νὰ τὴν ἐκδικηθεῖ ἀκόμα καὶ μὲ θάνατο. Γιὰ νὰ γλιτώσει ἡ Λουντμίλα, ἀποσύρθηκε σ᾿ ἕνα πύργο κοντὰ στὴν πόλη τῆς Βοημίας Τέτσιν. Ἐκεῖ ἀκριβῶς τὴν βρῆκαν οἱ ἀπεσταλμένοι τῆς Δραγομίρας, ὅπου τὴν θανάτωσαν μὲ ἀγχόνη τὸ ἔτος 717 σὲ ἡλικία 62 χρονῶν. Ἀργότερα ὁ ἐγγονός της Βιατσεσλάβος, μετέφερε τὸ ἱερό της λείψανο στὴν Πράγα, ὅπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα.
Ὁ Ὅσιος Δωρόθεος ὁ ἐν Αἰγύπτῳ Ἐρημίτης (†4ος αἰ.)
Ὁ Ὅσιος Κυπριανὸς Μητροπολίτης Κιέβου, Ρῶσος (†1406)
Ὁ Ἅγιος Ninian (Βρετανός) - ἡ Ἁγία Edithac Ἀγγλίδα)
Λεπτομέρειες γιὰ τὴν ζωὴ αὐτῶν τῶν ἁγίων τῆς Ὀρθοδοξίας, μπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστοφόρου Κων. Κομμοδάτου, ἐπισκόπου Τελμησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.